موشک غیر نقطه زن نداریم

به گزارش مجله خبری نگار، ایام نزدیک به روز نیروی زمینی ارتش (۲۹ فروردین) هر سال، بهانه مناسبی است تا پای حرف‌های یکی از بزرگان ارتش و نیروی زمینی ارتش بنشینیم تا از کار خود و از گذشته و آن چه برای آینده ترتیب داده اند، بگوید. یکی از این بزرگان، امیر سرتیپ نوذر نعمتی، افسر رشید و شجاع ارتش با ۵۷ سال سن است که با ۳۶ سال خدمت در ارتش و عبور از سلسله مراتب سختی که بیشتر آن را در رسته‌های تکاوری و هوابرد گذرانده، حالا جانشین فرمانده نیروی زمینی ارتش است. گپ و گفت یک ساعته ما با این امیر پرسابقه ارتش از انقلاب و تصفیه‌های آن زمان شروع شد و با تحولات تجهیزاتی و تاکتیکی در نیروی زمینی در پنج سال حضور وی به عنوان جانشین ادامه یافت. جزئیاتی جدید از حضور ارتش در مرز‌های ایران در بحران‌های قفقاز و افغانستان در سال گذشته از جمله موضوعات جذابی بود که در مصاحبه ما مطرح شد. این گفتگو را در ادامه می‌خوانید.

در اوایل پیروزی انقلاب اسلامی، یک تصفیه مهم را در میان نیرو‌های ارتش شاهد بودیم تا حدی که برخی آن را یکی از بزرگ‌ترین تصفیه‌های ارتش‌ها بعد از انقلاب در دنیا می‌دانند. این نظر را قبول دارید؟

بسم ا... الرحمن الرحیم. ایام ماه مبارک رمضان و سالروز نیروی زمینی ارتش را خدمت ملت بزرگ ایران تبریک عرض می‌کنم. من این دیدگاه را ندارم که تصفیه بزرگی در ارتش بوده است. در واقع این تصفیه ارکان ارتش را متزلزل نکرد. بدنه ارتش یک بدنه مومن و انقلابی بود و این بدنه مومن نیازی به تصفیه نداشت. البته تعدادی از مسئولان رده بالای ارتش به دلیل اقداماتی که داشتند اخراج یا دادگاهی شدند، ولی این که بخواهیم آن را بزرگ‌ترین تصفیه بدانیم قطعا نسبت به جمعیت ارتش چنین نبوده است. علت هم همان حضور تعداد زیادی از عناصر مومن و انقلابی در ارتش بود که حتی زندان رفته بودند. اصلا نسبت به سطح انقلاب و جامعه و در مقایسه با کشور‌های دیگر بسیار ناچیز بود به ویژه این که یکی از تصمیمات اول انقلاب امام (ره) که نشان از دوراندیشی ایشان داشت همین احیای ارتش انقلابی بود که ریشه در بدنه انقلابی ارتش داشت.

شما گفتید امام ارتش انقلابی را احیا کرد، اما می‌بینیم در کنار ارتش، سپاه پاسداران هم با هدف دفاع داخلی تشکیل شد که در ادامه در دفاع مقدس هم نقش آفرینی کرد. با این حال بار‌ها خاطراتی از ناهماهنگی به ویژه در سال‌های اولیه میان این دو نیروی نظامی را می‌شنویم. به نظرتان چه نیازی بود در کنار یک نیروی کلاسیک انقلابی یک نیروی نه چندان کلاسیک انقلابی هم ایجاد شود؟

ساختار نیروی دفاعی کشور ما یک ساختار کامل در برابر تهدیدی نبود که در جنگ ایجاد شد، حتی ساختاری که قبل از انقلاب برای ارتش دیده شده بود نیز هنوز تکمیل نشده بود که جنگ اتفاق افتاد. در واقع این که امام سپاه را هم در کنار احیای ارتش انقلابی تاسیس کرد قطعا کار لازم و مورد نیازی بود البته ناهماهنگی همه جا به وجود می‌آید. بحث ناهماهنگی زمانی ایجاد می‌شود که مسئولان رده بالا ناهماهنگ باشند. در ابتدای جنگ [بنی صدر]فرمانده کل قوا رئیس جمهور بود و او اعتقادی مثل اکثریت رزمندگان نداشت البته اعتقاد شخصی و دینی را نمی‌گویم، برداشت از جنگ را می‌گویم و طبیعتا این سوء برداشت باعث می‌شد ناهماهنگی صورت بگیرد. علاوه بر آن خود فرمانده کل قوای وقت تشکیل سپاه را مضر برای شخص خودش می‌دانست و تضاد منافع سیاسی و گروهی داشت. بعد از این که با رای مجلس بنی صدر برکنار شد، شهید فلاحی مسئولیت کل نیرو‌های مسلح را بر عهده گرفت و جانشین فرمانده کل نیرو‌های مسلح بود. آن جا می‌بینید که هم ناهماهنگی‌ها کم می‌شود و هم نتیجه، عملیات ثامن الائمه می‌شود که یک عملیات غرورآفرین است و نقطه عطفی در جنگ محسوب می‌شود و اوج هماهنگی میان ارتش و سپاه را شاهدیم. این که فکر کنیم نیرویی مثل سپاه پاسداران با این همه خدمتی که انجام داده از روز تاسیس تا الان، این ناهماهنگی‌ها ارزش این کار را از بین ببرد قابل گفتن نیست. در آن زمان نیاز بود سپاه تاسیس شود.

شنیدم در سانحه هواپیمایی در کوه‌های نزدیک یاسوج شما فرمانده میدان بودید. آیا یکی از صحنه‌های تلخ زندگی شما همین جاست؟

من صحنه‌های تلخ زیاد دیدم و شاید یکی از صحنه‌های تلخ همان حادثه هواپیما بود. مثلا در زلزله سرپل ذهاب صحنه تلخی بود و من جزو اولین نفراتی بودم که وارد شهر شدم. از دست دادن همرزمان جزو صحنه‌های تلخ است. وقتی وارد صحنه زلزله می‌شویم ما جزو اولین نفرات هستیم و همه بد و بیراه‌ها را ما می‌شنویم و عصبانیت‌ها بر سر ما خالی می‌شود. صحنه‌های سختی است، چون کار زیادی هم از دست ما برنمی آید و همه امکانات را نداریم. یکی از ماموریت‌های سخت پلی بود که در حادثه سیل پلدختر باید روی رودخانه می‌زدیم و این پل با اصول مهندسی سازگار نبود، اما باید زده می‌شد و بیشتر از ۲۴ ساعت ایستاده بودیم. لحظه‌ای که پل روی رودخانه نصب شد برای من شیرین بود و فشار خون من به لحاظ استرس به ۱۷ رسید البته در عملیات‌های نظامی خیلی استرس ندارم.

در چند سال اخیر درباره موضوع افزایش تحرک رزم زمینی و چابک سازی زیاد بحث شده، چقدر در این حوزه پیشرفت داشتید؟

رهبر معظم انقلاب در حکم انتصاب امیر سرتیپ حیدری به فرماندهی نزاجا به طور مستقیم موضوع تحرک را آوردند و ما باید تلاش بیشتری می‌کردیم. امروز در حوزه تحرک پیشرفت‌های بسیار زیادی داریم و در جابه جایی یگان‌های فوق سنگین کاملا از خارج از نظر نیرو بی نیاز شده ایم یعنی خود نیروی زمینی این توان را دارد که تجهیزات و وسایل خود را با امکاناتش جابه جا کند که یک رشد بسیار بالایی است. از پنج سال قبل به این طرف در این حوزه ۶۰۰ درصد رشد در حوزه تحرک سنگین و فوق سنگین داشته ایم. در حوزه تحرک تیپ‌ها و واکنش سریع وضعیت بسیار خوبی داریم و در ذات خودشان متحرک شدند. اورهال کلیه تجهیزات شنی دار خودمان از نفربر و توپ‌ها و تانک‌ها صددرصد انجام شده و این‌ها همه تحرک تاکتیکی دارند و برای اولین بار در کشور «کنسرو» شدند یعنی تانک اورهال کامل شده، بعد به یک سوله رفته و همه جایش گریس کاری و روغن کاری شده و یک کاور رویش گذاشته شده و باتری هم گذاشته اند و در یک دمای هوا و رطوبت کنترل شده محفوظ است که روزی اگر نیاز شد، استفاده شود. این اوج آمادگی یک یگان زرهی است.

در ۲ موضوع موشک‌های نقطه زن و پهپاد‌ها وضعیت نیروی زمینی به کجا رسیده است؟

در نیروی زمینی ما راکت‌هایی که داشتیم الان همه نقطه زن هستند. در حوزه موشکی قابل قیاس با چند سال قبل نیستیم و هم موشک‌های جدید، هم قدیمی‌ها و هم لانچر‌ها به روز شده اند. در حوزه پهپاد ما ساختار پهپاد را دگرگون کردیم و پهپاد‌های ما فقط از شناسایی به ده ماموریت ارتقا پیدا کردند. پهپاد‌های مورد نیاز و پایگاه‌های پهپادی را تامین کردیم و همین الان بیشترین خلبان پهپاد را در نیرو‌های مسلح در حال آموزش داریم. همچنین در سال گذشته ما پهپاد نقطه زن آرش را رونمایی کردیم.

درباره مرزها، چه مرز‌هایی را نیروی زمینی ارتش حراست می‌کند و این که به لحاظ امکانات و تجهیزات و اشراف در چه سطحی هستیم؟

در کل مرز با افغانستان نیروی زمینی ارتش مستقر است. در غرب نیز ما هستیم. همچنین در یک قسمت از جنوب غرب در خوزستان و شمال غرب مستقر هستیم. در مرز با آذربایجان هم در قسمتی ما هستیم و قسمتی هم دوستان سپاه حضور دارند. دو موضوع را در مرز دنبال می‌کنیم، یکی زیست کارکنان در مرز که وضعیت بسیار مناسبی را داریم و دوم پایش و اشرافیت بر مرز. مرز را فقط به صورت فیزیکی و نیرو رصد نمی‌کنیم و کل مناطق را با پایش دوربین‌های حرارتی که دید در شب و روز هست و سنسور‌های مراقبت از مرز و پهپاد‌ها به صورت شبکه‌ای و ۲۴ ساعته رصد می‌کنیم ضمن این که ما از داخل اتاق کنترل و فرماندهی در ستاد فرماندهی نیروی زمینی در تهران، همه مرز‌هایی را که مستقر هستیم، خودمان می‌توانیم رصد کنیم. علاوه بر این‌ها تیپ‌های ما هم در مرز‌ها مستقر هستند و تمام امکانات و فناوری را که نیاز بوده در مرز به کار ببریم الان در اختیار داریم.

سال قبل ۲ اعزام به مرز‌های آذربایجان و افغانستان داشتید. چرا این اعزام‌ها صورت گرفت و برای چه تهدیداتی بود؟

در مرز آذربایجان حضور ما پیشگیری برای رصد تحرکات بود، چون مشکلی با این کشور‌ها نداریم البته در آذربایجان رژیم صهیونیستی در قسمت‌های مختلف و تحت پوشش‌های مختلف حضور دارد و طبیعی بود نیرو‌های مسلح ما حساسیت داشته باشند. بر همین اساس و با اتفاقاتی که آن جا افتاد نیاز بود که ما هم رزمایشی داشته باشیم تا این آمادگی را ببینند. برای همین رزمایش خیبر را سال گذشته در کوتاه‌ترین زمان به گونه‌ای که از دستور تا اجرا تنها ۲۴ ساعت طول کشید اجرا کردیم که هم قدرت تحرک ما را نشان داد و هم آمادگی تجهیزات را.

با توجه به مشکلاتی که در جنگ آذربایجان و ارمنستان در مرز‌های خودمان داشتیم، حضورتان هشدار دهنده نبود؟

بله در روز‌های اول مشکلاتی بود. اهداف رزمایش را ما خیلی شفاف اعلام کردیم و علنی و رسمی گفتیم که هیچ نوع تغییرات ژئوپلیتیکی را نمی‌پذیریم. حضور در مرز‌های آذربایجان، تصمیم نیرو‌های مسلح ایران بود که نیروی زمینی ارتش انجام داد.

درخصوص روی کار آمدن طالبان هم بالاخره در یک کشوری نظام حاکم سرنگون می‌شود و یک نظام دیگر می‌آید و نیاز است پیش بینی‌هایی داشته باشیم، چون تا نظام جدید امنیت را ایجاد کند، باید مراقب باشیم. برآورد‌های ما هم نشان می‌داد دولت جدید افغانستان توانایی تامین امنیت مرز‌ها را ندارد، به همین دلیل ارتش در مرز‌های شرقی کشور مستقر شد.

این تهدید وجود داشت که طالبان به مرز ما تعدی داشته باشد؟

ما از همه احتمالات، حتی اگر ضعیف باشند هم نمی‌گذریم، چون بحث امنیت است. وقتی کشوری نظام حکومتی اش دچار تزلزل می‌شود و ناامنی دارد، ممکن است ناامنی به همسایه‌های دیگر هم سرایت کند البته طالبان قدرتی ندارد که به کشور ما تعرض کند و تهدید محسوب نمی‌شود.

در این مدت خبر‌هایی از تعرض به مرز‌ها از افغانستان داشتیم و تصاویری در فضای مجازی منتشر شد، حتی در یک مورد گفته شد ارتش ما با توپخانه پاسخ داده است. این‌ها چقدر واقعی هستند؟

بالاخره گروهی که در افغانستان روی کار آمده اند، تعدادی از عناصر طالبان را در مرز‌ها دارند، ولی آموزش‌های لازم را در مرزداری ندیده اند و بیشتر ناشی از ناآگاهی به قوانین و پروتکل‌های مرزی است. طبیعی است تا این‌ها بخواهند این موضوعات را سامان بدهند و سیاست جمهوری اسلامی که می‌گوید حکومت فراگیر، در افغانستان تشکیل شود و مرزداران، این‌ها را آموزش ببینند، یک سری تعارضات به وجود بیاید. این که می‌گویند با توپخانه جواب دادید، خب ما همه جا توپخانه داریم. در آن جا یک سوء تفاهمی از یک اتفاق مرزی بود که ما به عنوان ارتش متناسب با آن تهدید باید جواب می‌دادیم که دادیم. در همان جا هم بعدا مسئولان سیاسی طالبان آمدند و اعلام کردند این اتفاق از روی ناآگاهی بوده، ولی ما به عنوان ارتش موظفیم مرز‌ها را امن نگه‌داریم. الان هم وضعیت مرز‌ها با افغانستان بسیار خوب است.

کنترل تردد‌های مرزی غیرقانونی در چه وضعیتی قرار دارد؟

ما در قسمتی که هستیم شبانه روزی رصد می‌کنیم. مرز طولانی و نزدیک هزار کیلومتر است و تردد سامان دهی شده‌ای هم نداریم. در ابتدای بحران افغانستان روزانه هزاران نفر را دستگیر و طرد می‌کردیم که الان به ۴۰۰- ۵۰۰ نفر رسیده است. تردد‌های مرزی از دید ما متجاوز مرزی محسوب می‌شود، ما در مرز‌ها اشراف اطلاعاتی بسیار خوبی داریم و مشکل خاصی در هیچ مرزی دیده نمی‌شود.

منبع: خراسان